HISTORIA MINISTRANTÓW
Początków ministrantury możemy się dopatrywać już za czasów Jezusa Chrystusa. W Ewangelii św. Jana czytamy: "Andrzej, brat Szymona Piotra, rzekł do Jezusa: Jest tu jeden chłopiec, który ma pięć chlebów jęczmiennych i dwie ryby (...) Jezus wziął chleby i odmówiwszy dziękczynienie, rozdał siedzącym" (J 6, 8-9, 11) Tak, więc ów "praministrant" usłużył samemu Zbawicielowi i w ten sposób uczestniczył w cudzie rozmnożenia chleba i ryb, który możemy uważać za zapowiedź Eucharystii.
Faktem jest, że od początku chrześcijaństwa Biskup sprawował Najświętszą Ofiarę wraz z asystą liturgiczną. Na początku byli to diakoni. Już w pierwszych wiekach chrześcijaństwa ukształtował się osobny urząd lektora. Był on sprawowany przez chłopców, którym stawiano wysokie wymagania moralne. Wspaniałe świadectwo lektorom tamtych czasów wystawił biskup Cyprian, męczennik z Kartaginy. W jednym ze swych listów opowiada o Aureliuszu, który odważnie bronił wiary i cierpiał z jej powodu. Biskup tak pisze: "Niech rozpocznie posługę lektora. Jego głos, którym wyznawał Boga w tak trudnych okolicznościach, zasłużył na to, by zabrzmiał przy uroczystym czytaniu słowa Bożego".
W późniejszych wiekach publiczne czytanie słowa Bożego zarezerwowane było wyłącznie dla osób przygotowujących się do kapłaństwa. W średniowieczu do Mszy świętej usługują klerycy, a od Soboru Trydenckiego (1545 r.) ministranci. W oficjalnych dokumentach Kościoła wzmiankę na ten temat znajdujemy dopiero w Mediator Dei Piusa XII z 1947 r. Zapewne starsi pamiętają jeszcze Msze święte odprawiane w języku łacińskim, gdzie ksiądz był odwrócony tyłem do ludzi. Wówczas służyło tylko dwóch ministrantów, zaś prezbiterium było oddzielone od reszty świątyni.
Dopiero Sobór Watykański II (1962-1965) zajął się reformą liturgii i powrócił do starej tradycji Kościoła. Podkreślił rolę ludzi świeckich w sprawowaniu kultu Bożego i powierza na nowo funkcję lektora także osobom świeckim nie posiadających święceń. Liczny udział ministrantów i lektorów w liturgii wymaga jednak odpowiedniej troski o należyte przygotowanie ich do wykonywanych funkcji. W soborowej Konstytucji o Liturgii możemy przeczytać: "Duszpasterze niech zabiegają gorliwie i cierpliwie o liturgiczne wychowanie oraz czynny udział wiernych, tak wewnętrzny jak i zewnętrzny stosownie do ich wieku, stanu i rozwoju życia i stopnia kultury religijnej, spełniając w ten sposób jeden z głównych obowiązków wiernego szafarza Bożych tajemnic" (KL 19).
W Polsce Konferencja Episkopatu powołała do istnienia Krajowe Duszpasterstwo Ministrantów (1964 r.). Stało się to po ogłoszeniu Konstytucji o Liturgii (3.XII.1963). Biskupi chcieli, aby postanowienia KL były od razu wprowadzane w życie także na odcinku formacji służby liturgicznej. Otwierały się szerokie możliwości zaangażowania świeckich: "W odprawianiu liturgii każdy spełniający swą funkcję, czy to duchowny czy świecki, powinien czynić tylko to i wszystko to, co należy do niego z natury rzeczy i na mocy przepisów liturgicznych. Ministranci, lektorzy, komentatorzy i członkowie chóru również spełniają prawdziwą funkcję liturgiczną. Niech więc wykonują swój urząd z tak szczerą pobożnością i dokładnością, jak to przystoi wzniosłej posłudze i odpowiada słusznym wymaganiom Ludu Bożego. Należy więc staranie wychować te osoby w duchu liturgii oraz przygotować do odpowiedniego i zgodnego z przepisami wykonywania przypadających każdemu czynności" (KL 28-29).
HERB SŁUŻBY LITURGICZNEJ
Herb Liturgicznej Służby Ołtarza składa się z kilku elementów, U góry znajduje się litera M, otoczona kołem, z którego rozchodzą się promienie. Pod nią jest księga – mszał, na którym leży tacka z ampułką. Całość jest jakby objęta kłosem dojrzałego zboża, na którego środku spoczywa kiść winogrona.
Każdy z elementów herbu ma swoje symboliczne znaczenie. Kłosy zbóż są spotykane w wielu miejscach Starego Testamentu, na przykład w historii Józefa, który objaśniał faraonowi sny. Siedem „zdrowych i pięknych” kłosów oznaczało siedem lat urodzaju, a siedem „pustych i zniszczonych” – siedem lat klęski (por, Rdz 41, 5-6). Być może właśnie tu jest źródło heraldycznego opisu kłosów, które, gdy są pełne, wskazują na bogactwo i dobrobyt. Do znaku ziarna odwołuje się też Jezus w swoich przypowieściach, choćby w stwierdzeniu, że „jeśli ziarno pszenicy, wpadłszy w ziemię, nie obumrze, zostanie tylko samo, ale jeżeli obumrze, przynosi plon obfity” (J 12, 24). W tym zdaniu pszeniczne ziarno jest obrazem śmierci i zmartwychwstania Jezusa, ale również jest symbolem tego, że każdy człowiek jest powołany do zmartwychwstania. I wreszcie najbardziej znane odniesienie, jakie daje nam symbol kłosa – odniesienie do Sakramentu Eucharystii. Kłos zboża uwypukla prawdę, że Jezus Chrystus jest chlebem życia, pokarmem nieśmiertelności.
Podobnie dojrzałe i przynoszące owoce winogrono znane jest ze Stare go Testamentu (księgi Powtórzonego Prawa, Izajasza, Jeremiasza, Przysłów, Psalmów itd.). Oznacza ono Boże błogosławieństwo i opiekę, ale też dobrobyt tych, którzy Bogu ufają i wypełniają Jego przykazania. Także w Nowym Testamencie znakiem winnego grona często posługiwał się Jezus, który nawet samego siebie nazwał „winnym krzewem”, a nas „latoroślami” (por. J 15, 1-5). Poza tym z winogron powstaje wino, które podczas ostatniej wieczerzy Jezus przeistoczył w swoją Krew. Dlatego, podobnie jak kłos zboża, kiść winogron kieruje nasze myśli ku Eucharystii.
Kłos (chleb) i winogrono (wino) to najważniejsze symbole mówiące o służbie liturgicznej. One wskazują na cel tej służby, na pomoc kapłanowi w przewodniczeniu liturgii i na pomoc uczestnikom zgromadzenia liturgicznego we właściwym jej przeżywaniu. Ich znaczenie podkreślają obecne w herbie kolejne dwa znaki: księga liturgiczna i ampułka. W mszale są zawarte wszystkie teksty liturgiczne. Ministrant pomaga celebransowi w sprawowaniu liturgii, przynosząc mszał i otwierając na właściwych stronach. Pomaga mu także wtedy, gdy w ampułkach przynosi wodę i wino, gdy obmywa celebransowi ręce przed prefacją. Księga liturgiczna i ampułka to symbole służby, które wskazują na bardzo ważną, pomocniczą rolę ministranta w czasie sprawowania liturgii.
Litera „M” to znak, że herb dotyczy ministranta. Nazwa ministrant pochodzi od łacińskiego słowa ministro – „służę”, „posługuję”, „pomagam”. To wielki zaszczyt być ministrantem, czyli służyć pomocą celebransowi i całemu zgromadzeniu liturgicznemu w jak najgłębszym przeżyciu tajemnicy Eucharystii, w spotkaniu człowieka ze zmartwychwstałym Panem. Dlatego od ministranta wymagamy, by był przykładem właściwego zachowania podczas Mszy Świętej, jak i po niej – od niego powinny „bić promienie” Bożej miłości. Ministrant ma też pomagać w tym, by promienie Bożej miłości przeniknęły każdego uczestnika liturgii. O tym przypominają ministrantowi promienie wychodzące z koła wokół litery M.
Człowiek jest istotą słabą i grzeszną. Dlatego Bóg, który wybiera i powołuje ludzi do zaszczytnej służby, jak kołem otacza wybranych. strzeże i obdarza ich swoją łaską, by owo powołanie wypełnili godnie. Herb przedstawia więc Boże powołanie, które Stwórca kieruje do konkretnej osoby. To powołanie Bóg łączy ze swoją opieką i darem swojej bliskości. Mówi, że Jezus Chrystus, obecny pod postaciami chleba i wina, jest pokarmem dającym życie wieczne i wzywa powołanych, by tę prawdę głosili w świątyni i poza nią. Powołanie do służby liturgicznej jest zaszczytem, bo jego efektem jest pomoc zarówno celebransowi, jak i uczestnikom liturgii, w sprawowaniu i przeżywaniu Mszy Świętej i innych celebracji liturgicznych.
KODEKS MINISTRANTA
1. Jest pilny i sumienny w nauce i pracy zawodowej.
2. Modli się za Ojczyznę i służy jej rzetelną pracą.
3. Kocha Boga i dla jego chwały wzorowo spełnia swoje obowiązki.
4. Zwalcza swoje wady i pracuje nad swoim charakterem.
5. Poznaje Liturgię i żyje nią.
6. Rozwija w sobie życie Boże.
7. Przeżywa Boga w przyrodzie.
8. Służy Chrystusowi w ludziach.
9. Zdobywa kolegów dla Chrystusa.
10. Wnosi wszędzie prawdziwą radość.
HYMN MINISTRANCKI
1. „Króluj nam Chryste, zawsze i wszędzie”
– to nasze rycerskie hasło.
Ono nas zawsze prowadzić będzie
i świecić jak słońce jasno.
2. Naprzód przebojem młodzi rycerze,
do walki z grzechem swej duszy.
Wodzem nam Jezus w hostii ukryty,
z nim w bój nasz zastęp wyruszy.
3. Pójdziemy naprzód, naprzód radośnie,
podnosząc w górę swe czoła.
Przed nami życie rozkwita w wiośnie,
odważnie, bo Jezus woła.
4. Odważni, ufni w przyszłość spojrzymy,
przecież nie jesteśmy sami.
Szatańskiej złości nic się nie bójmy,
bo Jezus wszechmocny z nami.
5. Zapalmy młodych życia przykładem
do wiernej służby Królowi.
Niech idą śmiało naszym przykładem
w walce wydanej grzechowi.
6. Dołóżmy starań w naszej idei,
by Chrystus w duszach królował.
Potęga Jego źródłem nadziei;
chcemy, by światu panował.
7. Chryste, nasz Królu, o to prosimy:
niech w naszej kochanej Polsce
wszyscy Cię w sercach naszych nosimy
żyjąc na co dzień w Twej łasce!
Do pobrania:
1) Patroni ministrantów
2) Stopnie ministrantów
3) Modlitwy ministrantów
4) Zasady ministrantów
|
Dziś jest